ئامادهکردنی: جهمال بالکایا
جڤین ژ ئالیێ جڤاتا کورد ( Kurdisches Gemainde ) ڤه هاتبوو ئامادهکرن. بانگا جڤاتا کورد ( Kurdisches Gemainde ) ژ ٤ خالێن گرینگ پێک هاتبوو.
١- ل باکورێ کوردستانێ د چارهسهرکرنا پرسگرێکا کورد ده ڕوشهنبیر ج دفکرن؟
٢- گهلۆ هوون داخویانیا سهرۆککۆمارێ ترکیێ چاوا دبینن؟
٣- پێشنیارێن ڕوشهنبیران ژ بۆ چارهسهریێ چ نه؟
٤- هێزێن پاراستنا گهل چاوا نێزکێ ڤێ پێڤاژۆیێ ببه؟
جڤین ب تهڤلێبوونا ٥٠ ڕوشهنبیران ل ئاڤاهیا یهکمالێ ( یهکیتیا مالباتێن کوردستان ) پێک هات. د دهستپێکا جڤینێ ده سهرۆکێ جڤاتا کورد ڕزا باران بخێرهاتنا مێڤانا کر ئوو ب تهڤلێبوونا ڕوشهنبیران دلخوهشیا خوه ئانی زمان ئوو هێڤی کر کو د جڤینێ ده نیقاشێن بهرفرهه جێ بن. باران دا زانین کو پرسگرێک ل کیژان پارچهیێن کوردستانێ ههبه پرسگرێکا مه ههموویان ئه ئوو دڤێ ئهم بێدهنگ نهمینن ئوو ژ بۆ چارهسهریێ چ پێویست به ئهم بکن.
پاشێ ژی مافێ ئاخاڤتنێ دا ئهندامێ کۆمیتهیا ڕڤهبر یێ جڤاتا کورد ( Kurdisches Gemainde ) فهیاد ئۆسمان ، ف. ئۆسمان ژی دا دیارکرن کو گهلێ کورد د پێڤاژۆیهک ههسساس ڕ دهرباس دبه. ئهم وهک جڤاتا کورد ئاماده نه کو پێشهنگیا جڤینێن ب ڤێ ئاوایێ بکن. ژبهر ڤێ یهکێ ژی ئهمێ ب ڤان خالان ڤه گرێدایی بمینن ئوو نیقاسان بکن ئوو ب پێشنیارێن زهلال بگیهیژن ئهنجامهک. پاشێ ف. ئۆسمان مافێ ئاخاڤتنێ دا ڕوشهنبیران.
نێرین و پێشنیارێن ڕوشهنبیران:
پرسگرێکا کورد د ڕوسهک ههساس ڕ دهرباس دبه. ددهمێن داویده لێگهرین ئوو نیقاش تێن کرن، هن داخویانیێن ڕیهدارێن ترکیێ ههنه، سازیێن وان یێن سڤیل ژی د ناڤ خوه ده هن نیقاشان دکن. ئالیێن کورد ژی ب ڕ یا دتپێ هن نێرین ئوو داخویانیان تینن زمان. جارا یهکهمینه کو ل باکورێ کوردستانێ ئالیێ کورد ب ڕک ئوو پێک بوویه خوهدی هێز ئوو دخوازن ئاشتیهک بهرفرهه پێک وهره. پێویسته ئهم ژی وهک ڕوشهنبیرێن کورد یێن ل بهرلنێ ژ بۆ ئالکاریا ڤێ پێڤاژۆیێ تێکهڤن ناڤ گهنگهشیان ئوو ههلوهست ئوو پێشنیارێن خوه زهلال بکن. تێ زانین کو برێز ئۆجالان د ههڤدیتنێن خوه یێن ب پارێزگهران ڕ، دابوو خویان کو ئهوێ تا ١٥ ئێ تهباخێ نهخشهیهک ڕ ژ بۆ ئاشتیێ پێشکێشێ ڕیا گشتی بکه. گهلۆ ئهم جاوا دکارن ئالکاریا ڤێ پێڤاژۆیێ بکن ئوو پێشی ل لهیستکێن ئۆسمانیان بگرن ئوو جاوا ب وان باوهر بن. ژبهر ڤێ یهکێ ژی ئاشتی ب سۆزدایینا دهڤکی نابه.
د ڕژهلاتا ناڤین ده گهلێ کورد وهک نهتهوهک ژ ٤٠ ملیۆنێ زێدهتر ئه ئوو هین ژی ل ئازادیا خوه دگهره، لێ هێزێن داگرکهر ههڤکارێن ههڤ ئن ئوو زووبزوو خوه نادن بهر ناسکرنا ناسنامهیا گهلێ کورد، ژبهر ڤێ یهکێ ژی دخوازن جارهک دن ب هن مافێ تاکهکهسیێ بهرخوهدانا گهلێ کورد تێک ببن. ژبهر ڤێ یهکێ ژی پێویست ئه چارهسهریا ل سهر مافێ تاکهکهسیێ نایێ قهبولکرن ئوو پێویست ئه چارهسهریهک ب گشتی چێ به. ههری کێم ناسناما کوردان د زاگۆنا فهرمی ده وهره قهبولکرن ئوو د ههموو قادێن پهروهردهیێ ده زمانێ کورد بکار وهره. کورد کاربن ب ئاوایهک ئازاد جاپهمهنی ئوو وهشانخانهیان بکار بینن ئوو ڕڤهبرێن کورد ل سهر ئاخا خوه ب ئاوایهک ئازاد ڕڤهبریا ههرهمێ بکن.
گهر کورد نهخشهیهک ڕ ژ بۆ چارهسهریێ ئاڤا بکن پێویست ئه ئهنیهک نهتهوی ئاڤا به ئوو ب ڤێ ئاوا یێ ژی خهباتێن دیپلۆماسیێ پێشکهڤه. دڤێ ههموو خهباتێن ئالیێ کورد ژ بۆ ئاشتیهک ب ڕمهت به. د ههموو ئالۆزیان ده ئالیێن ئالی ههنه، ئهم ژی وهک ڕوسهنبیر ئال نه ئوو ژ بۆ گهلێ کورد چ پێویست به ئهمێ بکن. ژبهر ڤێ یهکێ ژی دڤێ ڕڤهبر ئوو هێزێن کورد ڕوشا گهل بگرن بهر چاڤ.
پێشنیار
دڤێ هێزێن چهکدار یێن کوردان باوهریا خوه ب دهولهتا ترک نهیینن. ژبهر کو فرسهندێ ببینن کۆمکوژیێ پێک تینن.
پێڤاژۆیا ئاشتیێ د کۆنترۆلا هێزێن ناڤنهتهوی ده به.
ناسنامهیا کورد ب ئاوایهک فهرمی د زاگۆنا بنگههین ده جیه بگره.
ههموو گرتیێن کورد یێن سیاسی وهرن بهردان
گهر ئاشتی ههبه ژی پێویست ئه گهرڵا چهک بهرنهده ئوو ل ههرێمێ وهک هێزێن ئهولهکاریێ بمینن. ژبهر کو گهرڵا تهنێ ژ بۆ باکورێ کوردستانێ دهست ب شهرێ چهکداری نهکریه.
کورد کاربن ب زمانێ خوه د دبستانان ده پهروهردهیێ ببینن ئوو د ههموو قادێن ژیانێ ده بکار بینن.
ڕڤهبریا ههرێمێ د دهستێ کوردان ده به.
جهمال باڵکایا
|